| رهیافتی معرفت شناسانه به باور دینی در اندیشه تقریبی آیت الله واعظزاده خراسانی |
| کد مقاله : 1081-CONF-FULL |
| نویسندگان |
|
نجف یزدانی * دانشیار گروه فلسفه و حکمت اسلامی دانشگاه میبد |
| چکیده مقاله |
| مساله اصلی این مقاله واکاوی مبانی معرفتشناسانه آیتالله واعظزاده خراسانی در حوزه باور است که در شکلگیری رویکرد تقریبی وی مدخلیت دارد. این مقاله با رویکرد معرفتشناسانه و روش توصیفی -تحلیلی تلاش میکند، مبانی نهفته در اندیشه تقریبی واعظزاده را در خصوص باور دینی را نشان داده و پیامدهای آن در حوزه تقریب مذاهب را مورد بررسی قرار دهد. اراده گرایی غیرمستقیم و پذیرش تاثیر عوامل غیرمعرفتی موثر بر معرفت دو مبنای مهم و پذیرفته شده در معرفتشناسی معاصر است که اندیشه تقریبی آیت الله واعظزاده خراسانی را ممکن ساخته است. برخلاف دیدگاههایی که باورها را صرفاً نتیجه استدلالهای منطقی و عقلانی میدانند، اراده گروی غیرمستقیم تأکید میکند که شکلگیری باورهای آدمی، کاملاً تحت کنترل ارادی انسان نیست؛ هر چند برخی از زمینه های آن میتواند اگاهانه و اختیاری باشد. امکان نگاه از منظر دیگران، تفکیک خلافت ظاهری از مرجعیت دینی و امکان تحقق گفتگو و معنای صحیح تقریب از پیامدهای اعتقاد به اراده گروی غیرمستقیم در حوزه باور دینی است که دراندیشه تقریبی آیت الله واعظ زاده بر آن تاکید میگردد. همچنین در رویکرد تقریبی آیت الله واعظزاده عوامل غیرمعرفتی مانند تعلق های مذهبی و هیجانات منفی در شکلگیری باورهای فرد و ایجاد تعصبات دینی تاثیر دارند. این عوامل، هرچند خارج از حوزه استدلال منطقی هستند، اما در عمل، جهتگیریهای اعتقادی فرد را شکل می دهند و در طول تاریخ نیز قابل مشاهده اند. پذیرش این واقعیت، امکان همدلی و بهرسمیت شناسی اختلاف در عین توجه به اشتراکات را فراهم می آورد. |
| کلیدواژه ها |
| آیت الله واعظزاده خراسانی، ارادهگروی غیرمستقیم، عوامل غیرمعرفتی، تقریب مذاهب اسلامی. |
| وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی |
